Różaniec tak jak i jasełka, żłóbek czy szopka, Misteria Męki Pańskiej, freski i rzeźby w świątyniach, czy witraże w katedrach były od początku chrześcijaństwa sposobem przedstawienia historii Zbawczej w sposób dostępny dla tych, którzy nie umieli czytać i nie znali języka liturgii – łaciny, a więc nie mieli dostępu do skarbca Pisma Świętego i tekstów liturgicznych. Trudno jest jednoznacznie przedstawić początki modlitwy różańcowej. Według pobożnej tradycji sama Matka Boska dała Różaniec świętemu Dominikowi założycielowi Dominikanów, wraz z instrukcją jak go należy używać. Sama nazwa Różaniec pochodzi od łacińskiego słowa „rosarium” – ogród różany i jest wyrazem pobożnego przekonania, że modląc się przy użyciu różańca, lub odmawiając różaniec składamy Maryi bukiet róż. Różaniec przez wieki był odmawiany w sposób znany nam do dzisiaj i miał szczególne miejsce w pobożności nie tylko ludowej. Jego kompozycja to układ modlitw pochodzących głównie z Pisma św., chociaż na początku recytujemy Skład Apostolski. To miało pomóc w przypominaniu głównych prawd wiary tym, którzy różaniec regularnie odmawiali. Modlitwa „Ojcze nasz”, odmawiana na początku każdej dziesiątki pochodzi oczywiście z Ewangelii i jest jedyną modlitwą, jakiej nauczył nas sam Zbawiciel (Mt 6:9-13). Na zakończenie każdej dziesiątki odmawiamy modlitwę, „Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu …” , która jest również pochodzenie biblijnego i jest zakończeniem wielu modlitw i tekstów biblijnych (Mt 28:19; Rz 16:27; Jud 25).
Centralną częścią różańca jest jednak modlitwa „Zdrowaś Maryjo” (Ave Maria), składająca się z pozdrowienia Anielskiego (Łk 1:28) i pozdrowienia Elżbiety (Łk 1:42). Słowa drugiej części tej modlitwy (święta Maryjo) mają na celu podkreślić status Maryi, tej Która urodziła Syna Bożego (Gal 4:4)
Różaniec jest jak witraż, w którym różne kolorowe elementy układają się w całość widoczną z pewnej perspektywy. Kto tego nie rozumie i nie chce dostrzec będzie w tej modlitwie widział tylko pojedyncze elementy, nieciekawe i nudne, pozbawione wyrazistości. Trzeba wejść w modlitwę różańcową, jak się wchodzi w katedrę, której wielkość i piękno widoczne są tylko kiedy się ją ogląda z różnych perspektyw.
Część Radosna Różańca, to pięć wydarzeń z tzw. „Ewangelii dzieciństwa”, których opisy znajdujemy u św. Łukasza Ewangelisty. Wydarzenia te mają nam przypomnieć i uzmysłowić, że Bóg stał się człowiekiem i wszedł w ludzką historię w sposób jak najbardziej ubogi i prosty, przyjął na siebie wszystkie ludzkie rygory, wymagania i słabości, za wyjątkiem grzechu. Bóg naprawdę stał się jednym z nas. Rozważając te tajemnice warto uświadomić sobie ten podstawowy fakt, że oto Bóg stał się człowiekiem dla mnie, abym ja stał się dzieckiem Bożym. Tajemnice Radosne rozważamy w poniedziałek i sobotę każdego tygodnia.
Tajemnice Światła, to pięć wydarzeń które mają nam pomóc w medytacji tych wydarzeń z życia Chrystusa, które obejmują Jego trzyletnie nauczanie od momentu Chrztu w Jordanie do ustanowienia Eucharystii. Jest to naturalne wypełnienie istniejącej wcześniej luki w rozważaniach różańcowych. Papież Jan Paweł II -wprowadzając te tajemnice- chciał uczynić Różaniec „modlitewną Ewangelią”. Chrzest i cud w Kanie Galilejskiej są początkiem Objawienia się Chrystusa jako Syna Bożego. Głoszenie Królestwa, nawoływanie do nawrócenia i przemienienie na Górze Tabor, to wypełnienie misji Zbawczej Jezusa, która ma się dopełnić w Misterium Paschalnym. Misja ta w sposób bezkrwawy zostaje uwieńczona w ustanowieniu Eucharystii, a w sposób ostateczny dopełnia się w Męce, Śmierci i Zmartwychwstaniu Chrystusa. Tak więc Tajemnice Światła z poprzedzającymi je Tajemnicami Radosnymi i następującymi po nich Tajemnicami Bolesnymi i Chwalebnymi obejmują całe Misterium Zbawcze Wcielonego Syna Bożego. Tajemnice te zapraszają nas do modlitewnego i medytacyjnego pochylenia się nad nauczeniem i cudami Chytrusa, nad Jego ziemskim życiem. Tajemnice Światła rozważamy we czwartki.
Część Bolesna Różańca, to pięć wydarzeń, które możemy na pewno zaliczyć do najważniejszych wydarzeń w historii ludzkości. Obejmują one zaledwie kilkanaście godzin od wieczoru Wielkiego Czwartku do poranka Wielkanocnego, ale na pewno mogą być uznane za najważniejsze godziny w historii świata. W tym czasie dokonało się nasze odkupienie, nasze zbawienie. Rozważając tajemnice bolesne warto nie tylko wzruszać się cierpieniami Chrystusa, ale także zadać sobie pytanie: „Czy jestem świadom, że to właśnie jest cena mojego zbawienia? Czy zdaję sobie sprawę z tego, że oto sam Bóg wydał się w ręce człowieka, aby człowieka do siebie doprowadzić?” Tajemnice Bolesne rozważamy we wtorki i piątki każdego tygodnia.
Część Chwalebna Różańca, to pięć wydarzeń kończących Misterium Zbawcze, które jest przedmiotem rozważań różańcowych. Bóg, Jezus Chrystus okazuje się Zwycięzcą śmierci i zła. I nie tylko On sam. Zaprasza do tego zwycięstwa także nas. Jego chwalebne Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie, wyniesienie do chwały nieba Maryi Matki Chrystusa i naszej Matki, jest i zaproszeniem i zapowiedzią naszej ostatecznej przyszłości. tajemnice Chwalebne Różańca mają zarazem wymiar Soteriologiczny (zbawczy), jak i Eschatologiczny. Zapraszają nas do rozważania nie tylko tego co Bóg już dla nas zrobił i co nadal robi, ale i do rozważania naszego przeznaczenia, naszej wieczności. Tajemnice Chwalebne rozważamy w środy i niedziele każdego tygodnia.